« Kabanata 49Kabanata 51 »
Nagpatuloy ang pag-uusap ng dalawa. Dito ibinunyag ni Elias na ang pamilya niya ay mula rin sa mga sawimpalad.
Ang nuno ni Elias ay namasukan noon sa isang bahay-kalakal sa Maynila na pag-aari ng isang Kastila. Nasunog ito at napagbintangan ang lalaki niyang nuno. Pinarusahan ito at kinaladkad ng kabayo.
Dahil sa nangyari, namundok na lang ang mag-asawa. Ngunit namatay ang bata sa sinapupunan ng babae. Nagpatiwakal naman ang lalaki dahil sa kamalasang nangyari. Di siya naipalibing ng babae dahil walang pera. Nang mangamoy ang bangkay, nalaman ng mga awtoridad at nais maparusahan ang babae. Pero nagdadalang-tao pala ito kaya ipinagpaliban.
Nang makatakas sa mga awtoridad, lumipat sa malayong lalawigan ang babae. Sa paglaki ng panganay, ito ay naging tulisan habang ang isa pa nitong anak ay nanatiling matino.
Nagpatiwakal din ang anak na panganay ng babae habang nagpakalayo-layo naman ang bunso.
Napadpad siya sa Tayabas at doon ay naging obrero. Nakagiliwan siya ng lahat dahil sa mabuting ugali at nakahanap ng mapapangasawa. Mayaman at babae at pinaghiwalay sila ng mga magulang. Ngunit buntis na pala ang babae at nagsilang ng kambal, sina Elias at Concordia.
Tulad ng mga ninuno nila, nagpakamatay din si Concordia dahil sa labis na lungkot at natagpuan na lamang ang nila ang bangkay nito sa Calamba.
Aral – Kabanata 50
Ang hirap na dinanas ng mga ninuno ay nagdudulot ng malalim na poot kung minsan. Naipapasa ito sa mga henerasyon hanggang di nabibigyan ng hustisyang hinihingi.
Talasalitaan – Kabanata 50
« Kabanata 49: Ang Tinig Ng Mga Pinag-uusigKabanata 51: Mga Pagbabago »